Seyyid Burhâneddin Belhî // Defter-i Kuyûdât 1-2

Defter-i Kuyûdât (Kayıtlar Defteri), Seyyid Süleyman Belhî hazretleri ve ailesine ait, Farsça, Arapça ve Türkçe kaleme alınmış belge ve mektuplardan oluşan bir mecmuadır. Üç yüzü aşkın kişiden oluşan bir kafile ile Belh’ten İstanbul’a gelen bir ailenin belgelere ve mektuplara yansıyan serencamı, hem Belhî ailesinin hem de bir dönemin bilinmeyen yönlerine ışık tutmaktadır.

Pek çok kimseyi, vatanlarını terk ettirecek kadar bir câzibe-i manevî ile kendilerine meclûb etmiş bu mübarek ailenin; kademlerini bastıkları her yerde, yed-i kudsîlerinin değdiği her kişide, safa nazarlarına mazhar olmuş her kalpte, sessiz fakat bir o kadar derin, gösterişsiz fakat bir o kadar vakur, tam da siyâdetlerine ve hâmil oldukları manevî emanete yakışır tesirleri olmuştur.

Bir sâdât ailesinin, özellikle Seyyid Süleyman ve Abdülkâdir Belhî hazarâtının, Hanefî-Müceddidîlikten Şiîliğe, oradan Mevlevîliğe ve en son Hamzavîliğe uzanan seyri, oldukça dikkat çekicidir.

İkinci Defter-i Kuyûdât, Seyyid Süleyman Belhî ve aile fertleri hakkında ilk defa ortaya çıkan ve birinci Defter‘i tamamlayacak mâhiyette son derece kıymetli bilgi ve belgeler içermektedir.

Özellikle Süleyman Belhî hazretle­rinin hayatını anlatan bölüm, kitabın en mühim kısmını teşkil etmektedir. İlim, irfan, hizmet ve çilelerle dolu sıra dışı bir hayat serencâmının ilmek ilmek işlendiği metinde, okuyucu, geniş bir coğrafyada bambaşka bir dün­yanın içine çekilmektedir.